LEES
Risk & Compliance

EBA Richtsnoeren: onboarding van de kwetsbare cliënt

Datum:8 januari 2024

De Europese Bankautoriteit (EBA) heeft op 31 maart 2023 nieuwe AML-gerelateerde richtlijnen gepubliceerd, die op 3 november 2023 van kracht zijn geworden. Deze richtlijnen stellen aanvullende eisen aan de controles die instellingen hebben voor een effectief beheer van het witwassen van geld en terrorismefinanciering (ML/TF) bij het verlenen van toegang tot financiële diensten. Als zodanig richten ze zich voornamelijk op de acceptatie door klanten. De focus van deze richtlijnen ligt sterk op de kwetsbare klant.

Achtergrond


Voor wie gelden deze richtsnoeren
De richtsnoeren zijn met name gericht tot banken, beheerders van beleggingsinstellingen, beleggingsondernemingen, betaaldienstverleners, financiële dienstverleners, leasemaatschappijen en levensverzekeraars. De richtsnoeren zijn dus niet van toepassing op alle Wwft-instellingen.


Waarom deze richtsnoeren?
In een rapport uit 2022 schreef de EBA dat recente sectorbrede ‘de-risking’ ertoe geleid heeft dat kwetsbare cliënten in sommige gevallen zonder geldige reden toegang tot financiële diensten werd ontzegd. De offboarding van bepaalde categorieën klanten (zonder gepaste overweging van het individuele risicoprofiel) is volgens de EBA ongerechtvaardigd, en een teken van ineffectief ML/TF management. Om dit tegen te gaan introduceert de toezichthouder nu dus nieuwe richtsnoeren.


Verplicht aangepast KYC beleid voor vluchtelingen en asielzoekers


De nieuwe richtlijnen geven aan dat een klant pas geweigerd kan worden op grond van witwassen en financiering van terrorisme nadat andere opties - zoals het aanscherpen van controlemaatregelen - zijn overwogen. Dit omvat zowel de weigeringsgronden als de eis om de weigering te documenteren. Ook moet de klant na weigering worden geïnformeerd over zijn recht om contact op te nemen met een relevante bevoegde autoriteit of een aangewezen instantie voor geschillenbeslechting.


Kredietinstellingen en financiële instellingen moeten beleid en procedures hebben die een onboardingproces bevatten voor de volgende gevallen:

  • De cliënt is een asielzoeker die geen traditionele vorm van identificatie (paspoort, ID-kaart) kan overhandigen;
  • De cliënt is een vluchteling die geen traditionele vorm van identificatie kan overhandigen en/of geen adres heeft. Als alternatief kan (vervallen) documentatie verstrekt door een instantie zoals het Rode Kruis gebruikt worden (zolang de nationale wetgever dit toestaat);
  • De cliënt heeft geen verblijfsvergunning maar de uitzetting is wegens juridische of feitelijke redenen niet mogelijk. Dit kan bewezen worden met documentatie van o.a. migratiediensten.
    Als het gaat om het verstrekken van prepaidkaarten en het een vereenvoudigd cliëntonderzoek betreft, moet in het beleid vermeld worden dat het cliëntonderzoek kan worden uitgesteld tot een latere datum.

Wanneer het een betaalrekening betreft voor een cliënt met een laag risicoprofiel, moet het beleid de alternatieve identificatiemogelijkheden omvatten. Ook moet er in het beleid staan wanneer het cliëntonderzoek kan worden uitgesteld tot na het aangaan van de zakelijke relatie.

Beheersing hogere risico’s

De EBA geeft aan dat lagere vereisten voor cliëntonderzoek kunnen zorgen voor hogere risico’s. Deze risico’s worden gemitigeerd door een beperkt product aan te bieden. De EBA geeft hier een lijst van opties van beperkingen op producten, waarvan een beoordeling in de procedures moet worden opgenomen:

  • Beperkingen op het verstrekken van kredieten
  • Maandelijkse omzetlimieten
  • Beperkingen op het bedrag, soort en aantal overdrachten
  • Limieten voor het aantal transacties naar en vanuit derde landen
  • Limieten op de omvang van deposito’s
  • Beperkingen op betalingen van en naar derden
  • Verbod op het opnemen van gelden uit derde landen

Wat betekent dit voor jou?
Op grond van artikel 16, lid 3 uit de verordening tot oprichting van de EBA moeten krediet- en financiële instellingen zich ‘tot het uiterste inspannen’ om aan deze richtsnoeren te voldoen. Dit betekent dat als jouw instelling onder de reikwijdte van de richtsnoeren valt, de uiterste inspanning moet worden ingezet om het beleid en de toepassing van dit beleid in de organisatie in lijn te brengen met de richtsnoeren. Nationale toezichthouders hebben aangegeven deze richtsnoeren te zien als verduidelijking en precisering van bestaande normen. Niet voldoen aan de verwachtingen van de toezichthouder kan zwaarwegende gevolgen hebben. .

Lees meer

Projective Group helpt je graag met de interpretatie en implementatie van nieuwe wet- en regelgeving, zoals de EBA-richtsnoeren voor onboarding van de kwetsbare cliënt. Zo kunnen we bijvoorbeeld helpen door een gap-analyse uit te voeren. Hierbij brengen we in kaart in hoeverre jouw organisatie al voldoet aan de vereisten vanuit de EBA-richtsnoeren en welke stappen je nog moet nemen om volledig compliant te zijn. Ook bieden wij een e-learning aan over het uitvoeren van klantonderzoek via ons opleidingsinstituut, The Ministry of Compliance. Neem hiervoor geheel vrijblijvend contact met ons op.