LEES
Pensioenen Risk & Compliance

AFM onderzoek naar keuzebegeleiding vraagt om actie

Datum:28 juni 2024

Na een vooraankondiging vorig jaar berichtte de AFM eind april dat het onderzoek naar keuzebegeleiding is gestart: op welke wijze hebben pensioenfondsen en verzekeraars de keuzebegeleiding ingericht. In deze turbulente periode midden in de pensioentransitie wordt van de pensioensector ook verwacht dat zij oog houdt voor andere belangrijke wettelijke normen.

Nieuwe wettelijke norm sinds 1 juli 2023

De norm die sinds 1 juli 2023 van kracht is, regelt dat (gewezen) deelnemers, partners en pensioengerechtigden adequate begeleiding krijgen bij de keuzes binnen de pensioenregeling. In de aankondiging geeft de AFM aan dat het begint met nadenken over hoe de deelnemers in staat worden gesteld passende keuzes te maken.

Onderzoeksvragen van de AFM

Er wordt door de AFM naar een aantal zaken gekeken:

  • De inzichten van pensioenfondsen in de kenmerken, vaardigheden en behoeftes van de deelnemers bij het maken van pensioenkeuzes.
  • Hoe de inzichten worden meegenomen bij de inrichting.
  • Welke afwegingen zijn gemaakt bij de keuzes.
  • De besluitvorming.

De AFM is gestart met een aantal gesprekken en heeft inmiddels ook een aantal pensioenfondsen een informatieverzoek gestuurd.

Leidraad Keuzebegeleiding

In de leidraad Keuzebegeleiding (1 juli 2023) beschrijft de AFM drie fases:

  1. Inrichten
  2. Uitvoeren
  3. Voortdurende verbetering

Het lopende onderzoek van de AFM richt zich alleen op de opzet. De daadwerkelijke uitvoering is nog geen onderdeel van het onderzoek. De toezichthouder heeft al aangekondigd dat dit in 2025 op de agenda zal staan.

Advies voor pensioenfondsen

Gezien de reikwijdte van dit AFM-onderzoek raden wij pensioenfondsen aan om het volgende te controleren:

  1. Zijn de kenmerken, vaardigheden en behoeften van de deelnemers geïdentificeerd en vastgelegd?
  2. Welke keuzes zijn er op basis van deze inventarisatie gemaakt voor keuzebegeleiding en zijn de overwegingen vastgelegd?
  3. Is beschreven hoe om te gaan met deelnemers die geen of beperkte actie ondernemen?
  4. Is vastgelegd welke keuzes zijn gemaakt bij het bepalen van defaults?
  5. Of de keuzes die de deelnemer doorloopt reconstrueerbaar zijn en vastgelegd worden?

Verwachtingen van de AFM

Wij verwachten dat de AFM kritisch zal zijn op pensioenfondsen die de inrichting van hun pensioenuitvoerder volgen, zonder dat hier een eigen analyse of afweging aan ten grondslag ligt. Wij raden pensioenfondsen die gebruik maken van diensten van pensioenuitvoerders aan, te controleren of de inrichting van de keuzebegeleiding aansluit bij de behoeftes van de deelnemers en de verwachtingen van het pensioenfonds.  

De belangrijkste bevindingen uit het onderzoek worden door de toezichthouder via een rapport met de sector gedeeld. De best practices hieruit kunnen gebruikt worden om de inrichting van de keuzebegeleiding verder te verbeteren.

Geen directe handhavingsmaatregelen

Wij verwachten niet dat de AFM dit onderzoek zal gebruiken om handhavend op te treden. De wettelijke norm is nog maar kort van kracht en het wetsartikel spreekt in heel algemene bewoordingen over ‘zorgt voor de inrichting van de keuzeomgeving’. Bij het volgende onderzoek naar de uitvoering van de keuzebegeleiding zal de AFM ervan uitgaan dat de sector voldoet aan de wettelijke eisen.

Aanbevelingen voor de pensioensector

Wij raden de pensioensector aan om naast de uitdagingen in het kader van de pensioentransitie ook de keuzebegeleiding grondig te reviewen en daar tijdig mee te beginnen.

Wij hebben binnen Projective Group veel ervaring met ‘zorgplicht’ trajecten en de vertaalslag van leidraden van de AFM. Als u hulp nodig heeft bij het inrichten van keuzebegeleiding of uw huidige inrichting wilt laten reviewen, neem dan contact met ons op.